کار دشوار بن سلمان در یمن پس از خروج امارات

همزمان با انتشار خبر‌های روزانه در ارتباط با واکنش‌های موشکی ارتش و انصارالله یمن علیه نیرو‌های متجاوز ائتلاف سعودی، حال برخی منابع غیررسمی از پیشنهاد ولیعهد عربستان درباره توقف جنگ خبر داده‌اند.

این خبر نخستین بار از سوی کاربر توئیتری با نام مجتهد که خود را منبعی ناشناس، اما از درون خاندان پادشاهی عربستان معرفی کرده، منتشر شد.

در این ارتباط گفته شده که ولیعهد سعودی پیشنهاد کرده انصارالله کنترل شمال یمن را در دست بگیرد و با بخش جنوبی آن کاری نداشته باشد و همچنین مانع احداث خط لوله نفت عربستان که از استان المَهَره به سمت دریای عرب می‌گذرد، نشود.

با این حال پذیرش چنین پیشنهادی از سوی انصارالله یمن رد شد و فراتر از آن ارتش و انصارالله یمن علاوه بر آن که خواستار کنترل کامل کشورشان شدند، پایان جنگ را به شرط پرداخت خسارت از سوی عربستان و عذرخواهی رسمی این کشور عنوان کردند.

درخواست ولیعهد عربستان پس از تشدید عملیات نظامی ارتش یمن

برای کسانی که تحولات یمن را به دقت دنبال می‌کنند، واکنش‌های متقابل ارتش یمن در برابر ادامه جنگ و تجاوز عربستان سعودی طی یک ماه گذشته بی سابقه به نظر می‌رسد. حقیقت هم این است که در چند هفته گذشته یمن بیش از هر زمان دیگری در چهار سال گذشته به حملات و تجاوزات عربستان سعودی پاسخ داده که از جمله این واکنش‌ها بمباران شبانه فرودگاه اب‌ها در استان عسیر واقع در جنوب عربستان است که در این یک ماه بیش از هفت بار هدف موشک‌های ارتش یمن قرار گرفته است تا بدان جا که مقامات ریاض فعالیت‌های شبانه این فرودگاه را از هفته گذشته متوقف کردند.

پاسخ نظامی به عربستان در عین حال تنها محدود به فرودگاه اب‌ها نبوده و علاوه بر آن هدف قرار دادن چند پایگاه هوایی در جیزان، پست انتقال برق و حتی خط لوله انتقال نفت از دیگر واکنش‌های نظامی یمنی‌ها به ادامه جنگ توسط عربستان بوده است.

سخنگوی ارتش یمن حتی مقامات ریاض را تهدید کرده که در صورت ادامه جنگ پاسخ نظامی ارتش یمن نیز شدیدتر خواهد بود و بمباران اهداف دولتی به مناطق مرکزی عربستان نیز کشیده خواهد شد که البته چنین تهدیدی با نمایش تجیهزات نظامی اخیر در صنعا همخوانی دارد و نظامیان یمنی با برپایی نمایشگاه تجیهزات نظامی نشان داده‌اند هم پهپاد و هم موشک کافی برای پاسخ به ادامه جنگ از سوی عربستان را خواهند داشت؛ لذا درخواست ولیعهد عربستان برای معامله با انصارالله در واقع متاثر از تحولات اخیر در یمن و تشدید پاسخ‌های متقابل ارتش این کشور دربرابر ادامه جنگ به نظر می‌رسد.

پیشنهاد معامله عربستان پس از خروج امارات

از نظر زمانی پیشنهاد عربستان برای معامله با انصارالله در ازای چشم پوشی این گروه از جنوب یمن همزمان با تحولاتی است که این کشور جنگ زده پس از خروج نظامیان اماراتی شاهد است.

امارات از حدود دو هفته پیش اعلام کرده که نیروهایش را از یمن خارج خواهد کرد و بعد از این بر راه حل سیاسی متمرکز خواهد شد و پس از اعلام این خبر بود که حال منابع غیررسمی ارائه پیشنهاد عربستان به انصارالله یمن را اعلام کرده‌اند.

در واقع عربستان پس از خروج امارات از یمن حال پیشنهاد معامله با انصارالله یمن را مطرح کرده است.

این البته بدین معنا نیست که تاکنون حضور امارات مانع معامله عربستان با ارتش و کمیته‌های مردمی یمن شده، بلکه ارائه پیشنهاد ولیعهد عربستان به دلیل درک تحولات میدانی و محاسبه سود و زیان آتی در میدان جنگ علیه یمن صورت گرفته است. در واقع ریاض حال به این نتیجه رسیده است که ترک جنگ از طریق معامله با انصارالله برای عربستان هزینه کمتری خواهد داشت، هرچند انصارالله چنین پیشنهادی را رد کرده‌اند. اما این که چرا عربستان بدنبال معامله با نیرو‌های یمنی است، می‌تواند ناشی از چند عامل مهم در صحنه میدانی یمن باشد:

افزایش فشار اتهامات علیه عربستان: تردیدی نیست که پس از خروج امارات از یمن، ائتلاف متجاوز در جنگ نیز بطور عمده با محوریت عربستان شناخته خواهد شد و اگر تا کنون امارات و عربستان به طور همزمان در معرض اتهامات افکار عمومی و فشار‌های بین المللی به دلیل جنگ در یمن بوده‌اند، حال با ترک میدان از سوی امارات، فشار اتهامات و مخالفت‌ها با جنگ علیه یمن متوجه رهبران ریاض خواهد بود و پس از خروج امارات از یمن، عربستان بطور نسبی تنها مسئول ادامه جنگ و بحران در یمن به شمار می‌رود و در این شرایط طبیعی است که حملات بیشتری نیز متوجه رهبران ریاض شود؛ لذا به نظر می‌رسد که ولیعهد سعودی با درک افزایش همین فشار‌ها خواستار معامله با انصارالله یمن است.

دست برتر انصارالله در جبهه واحد جنگ علیه عربستان: تا کنون نیرو‌های انصارالله یمن در جریان مقابله با نیرو‌های متجاوز در دو جبهه همزمان علیه نیرو‌های اماراتی و عربستان درگیر جنگ بوده‌اند و تقسیم جنگ کار دشواری را پیش روی نیرو‌های یمنی قرار داده بود. اما بعد از این با خروج امارات از یمن، جبهه جنگ علیه متجاوزان بر مقابله با نیرو‌های سعودی متمرکز خواهد بود و در این شرایط دست برتر تحولات به سمت انصارالله یمن سنگینی خواهد کرد.

امکان پیشروی زمینی یمنی‌ها بیش از گذشته فراهم است: نظامیان اماراتی از زمان آغاز تجاوز علیه یمن در فروردین ۱۳۹۴ بیش از هرچیز بر جنگ زمینی علیه یمن متمرکز بودند و در واقع بخش عمده‌ای از نبرد زمینی در نتیجه حضور نظامی امارات در یمن شکل می‌گرفت. حال با خروج این نیرو‌ها از یمن می‌توان انتظار داشت امکان پیشروی ارتش یمن نیز بییش از گذشته فراهم شود، چون در واقع خلا ایجاد شده در جبهه جنوب یمن در نتیجه خروج اماراتی‌ها برای عربستان به آسانی قابل جبران نیست و ریاض حداقل در کوتاه مدت استعداد نیروی زمینی کافی را برای جایگزینی با نیرو‌های وابسته به امارات نخواهد داشت. از سوی دیگر توجه عربستان به جنوب یمن پس از خروج امارات احتمال خلا در جبهه شمال این کشور را بیش از گذشته فراهم خواهد کرد و همه این شرایط جز به معنای امکان پیشروی زمینی بیشتر برای ارتش یمن نخواهد بود؛ لذا پس از این می‌توان انتظار داشت نیرو‌های یمنی دست اورد‌های قابل توجهی در پیشروی زمینی پس از خروج امارات به دست آورند.

مجموع این شرایط است که کار را برای نظامیان ریاض جهت ادامه جنگ در یمن دشوار ساخته است و با در نظر گرفتن همین تحولات است که می‌توان درک کرد که چرا ولیعهد عربستان پیشنهاد معامله به ارتش و انصارالله یمن را مطرح کرده است.

به عبارت دیگر پس از خروج امارات، جنگ در یمن با هزینه بسیار بیشتری برای عربستان ادامه خواهد داشت و شاید عاقلانه‌ترین گزینه برای رهبران سعودی در شرایط فعلی اعلام پایان جنگ و پرداخت خسارت در یمن بجای ادامه جنگ باشد. بویژه آن که خروج امارات باعث تقویت روحیه و توان یمنی‌ها در مناطق جنگ زده از جمله در شهر المهره در شرق یمن شده است و طی روز‌های گذشته نیز شهروندان این شهر اعتراضات و تظاهرات گسترده‌ای را علیه ادامه حضور نظامی نظامیان سعودی برپا کرده و خواستار خروج نیرو‌های متجاوز سعودی از یمن شده‌اند.